Aangesloten bij de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers

Braamsluiper

Voor Foto's Zie onderaan. Onder

Nederlandse Naam:

Marokkaanse huisgors

Wetenschappelijke naam:

Emberiza s. striolata

Verslag in PDF-formaat:

Voor het verslag over de Marokkaanse huisgors in PDF-formaat

Inleiding:

Deze ongeveer 15 cm lange huisgors is een vogelsoort wat als verspreidingsgebied bijna geheel Noord-Afrika,delen van Azie en India heeft. Dit geld voor beide nominaatvormen de Emberiza striolata en de Emberiza saharea hetzij de laatste een iets beperktere verspreidinggebied heeft. Emberiza striolata heeft nog als beschreven (onder)soorten de :E striolata striolata de E s.saturatior en de E s.jebbelmarrae. Emberiza sahari heeft nog als beschreven (onder)soorten de :E saharea saharea de E s.sanghae en de E s.theresae. Dit alles volgens bron avibase- the world bird database. Echter zijn de onderlingen verschillen zo klein dat niet iedereen deze opvatingen deelt en de huisgorzen in twee kampen verdeelt namelijk de Emberiza striolata en de Emberiza saharea ,ik ben geen veldwetenschapper of soortbeschrijver dus ik kan hoe het precies zit u niet vertellen,ik kan u echter alleen voor de volledigheid erop wijzen. De grootste uiterlijke verschillen tussen beide huisgorzen is dat de Emberiza s. striolata in de grijze kop,nek en hals vaal zwarte en witte bestreping heeft en de snavelkleur is tweekleurig,bovenkant snavel is zwart en onderkant snavel is geel,de Emberiza s.saharea heeft daar en tegen een geheel gele snavel en mist de vaal zwarte bestreping in het grijs van hals,nek en kop.Dit alles is overigens het duidelijkst te zien bij de mannen. Voor de kleurschakeringen van de vogels verwijs ik u graag naar de bijgeleverde foto's want soms zegt een foto meer dan duizend woorden ,toch? Zo is o.a duidelijk het uiterlijke geslachtsverschil te zien tussen man en pop. De huisgors leeft voornamelijk in een droog landschap echter wel altijd in de buurt van nederzettingen waar deze soort voedsel en nestgelegenheid vind. Deze van origine bergvogel is dus een echte cultuurvolger geworden en is te vergelijken met onze eigen huismus in zijn doen en laten. Zo is het voedsel opneem gedrag vergelijkbaar,het voedsel bestaat uit diverse plantendelen en zaden,maar ook afvalrestjes van de mens staan op het menu,denk b.v aan brood of rijst . Het nestelen is ook te vergelijken met de huismus,alle gaten en openingen van gebouwen kunnen in aanmerking komen om een nest in of op te bouwen. De naam huisgors is in deze geen naam die misstaat,de vogels leven echt om en in de huizen en is soms een lastpak voor de mens,omdat de vogels er niet voor schuwen om etenswaren te stelen vanuit de huizen. Als nestmateriaal komen de diverse plantaardige delen en dierlijk haar in aanmerking zoals: haarwortels,droge grasstengels, geitenhaar etc en daarvan word dan een komvormig nestje gebouwd waarin dan gemiddeld 4 eitjes in worden gelegd welke grauw /vaalwit zijn en over het gehele ei zijn gemarmerde zwart/bruine vlekjes veelvuldig te vinden , welke hoofdzakelijk door de pop worden uitgebroeid wat ongeveer 14 dagen in beslag neemt . De man zit vaak niet ver van het nest op een verhoging zijn liedje te verkondigen en het nest te bewaken tegen rivalen. Als er jongen zijn dan worden deze met verve bewaakt en verdedigt tegen elk soort van gevaar. De eerste paar levensdagen worden de jongen uitsluitend gevoerd met dierlijk voedsel wat bestaat uit verschillende mugjes en vliegjes etc en daarna word dan geleidelijk overgestapt op hard voedsel zoals zaden e.d. De jongen vliegen op een leeftijd van ongeveer 14 dagen uit en worden dan nog enige tijd gevoerd en verdedigt,daarna mogen ze het zelf uitzoeken van de oudervogels. De jongen gelijken met het uitvliegen qua kleur op de pop,dit is een overlevingstactiek om jonge mannen de kans te geven om volwassen te worden want de mannen kunnen vooral in de broedtijd geen andere mannen verdragen en op vrouwtjes word minder fel gereageerd. In de natuur word er in een broedseizoen meerdere nesten met jongen grootgebracht als het ze gegund is.

De Kweek:

Aanschaf en kweek: Tijdens een bezoekje aan een belgische vogelhandelaar zag ik tussen vele soorten tropische vogeltjes een koppel vogeltjes zitten welke leken op onze eigen heggemus,echter goed gekeken en ik kon hoe langer dat ik keek steeds meer aan de vogels ontdekken en bleek dit bruin gekleurde vogeltje toch niet zo saai te zijn qua kleur,de soort intrigeerde mij. Het koppel had duidelijke verschillen van kleur tussen man en pop en waren goed in conditie en omdat ik de vogeltjes mooi vond en nog een vluchtje leeg had staan ging ik over tot koop. Thuis gekomen de vogeltjes eventjes in een broedkooi gedaan om ze te laten acclimatiseren en om te kijken hoe mooi de vogels eigenlijk van tekening waren en vooral niet onbelangrijk welke soort het precies was,want de soort werd verkocht onder de naam huisgors. Gelijk in de boeken en op het internet gekeken bij een bekende want ik ben geloof ik nog een van de weinige die geen computer heeft ,en ja hoor het was de marokkaanse huisgors (nominaatvorm). Nadat de vogeltjes volledig op mijn voedingswijze stonden bracht ik de vogels naar buiten en kregen zij een voliere tot hun beschikking van ongeveer 2,5 m breed x 2,3 m diep en 2 m hoog. Als voeding kregen ze bij mij een zaadmengeling van tropische en wildzangzaden en kregen zij eivoer met daarin pinky's,alles werd goed gegeten. Zondag 6 mei zag ik de pop met kokosvezel slepen en bracht dit naar een opengezaagd natuurbroedblokje zoals die oorspronkelijk bedoeld zijn voor de mezenkweek. Het nest word in langzaam tempo gebouwd door de pop,als afwerking gebruikte zij wit/grijs sisaltouw en wat lichtgekleurd dierlijk haar. Het gehele bouwproces duurde tot 13 mei,de pop kreeg schijnbaar van de man daarna een dagje vrij en begon pas met treeën op 15 mei. Man helpt zoals gezegd niet echt mee aan het nest maar zingt voordurend zijn mij niet zoveel zeggend liedje ,hij deed echt wel zijn best hoor maar als je vogelzang van blauwborst,roodkeelnachtegaal etc etc etc gewend ben ,tja dan ben je een beetje op dit vlak verwend . De man jaagt nu dat het nestje bijna klaar is op de pop en dit op een typische gorzenmanier,deze gaat er onder dreigend gefluit er fel aan toe en zo vallen ze soms tesamen vanuit de lucht tijdens een "gevecht"naar beneden en gaat het "gevecht" op de grond gewoon verder. Om vervolgens gezamelijk op een tak te vliegen en elkander vol liefde te gaan voeren.Raar maar waar.. Het paren van de vogels is te vergelijken met die van de huismus ,man en pop zitten op de grond,de man roept zijn baltsroep ,pop drukt zich tegen de grond en begint heftig met haar vleugels te trillen,man komt met de vleugelpunten naar beneden gericht en de staart recht omhoog al hippend en dansend op de pop af en bespringd haar. Op 18 mei zie ik bij controle het eerste in mijn ogen verhoudingsgewijs grote ei liggen,ik heb het eventjes aangekeken maar de pop ging niet direct zitten en had besloten om het ei maar niet te rapen i.v.m eventuele verstoring van het nest. Op 21 mei is het vierde ei gelegd en vanaf deze dag zit de pop vast op het nest,de man bewaakt het nest en laat als ik in de buurt ben een alarmroep horen. Als de pop eventjes van het nest afgaat om zich te ontlasten en wat te gaan eten dan gaat de man op de nestrand zitten de boel te bewaken,broeden doet hij echter niet. Zondag 3 juni in de ochtend vind ik bij de deur van de voliere eierschalen en dat kon maar een ding betekenen,jongen. Beide oudervogels gingen vooral vanaf de geboorte van de jongen op insektenvangst ,iets wat ik constateerde na observatie van de vogels om hun gedragingen in verschillende stadia's van het kweekproces te ervaren , dit gevraagde voer ,(levend voer) werd dan ook verstrekt door mij in de vorm van weideplankton en de vogels maakte daar maar al te graag gebruik van. Wat mij opviel bij de marokkaanse huisgors jongen was de geelachtige huid wat zij hadden met daarop de zeer licht grijze donsveertjes,ik vond het zeer apart om te zien en was vrij verbaasd erover. Naarmate de jongen ouder werden verdween de lichte kleur van huid en donsveren. Wat verder mooi was om te zien was de bloedrode kleur van de binnnekant snavel en dan de fel gele snavelranden er omheen. Op de vijfde dag ringde ik met de adviesmaat van 2,7 mm zoals op was gegeven in de ringmaatlijst van de NBVV . Echter was dit wel een advies maat want er stond een klein sterretje bij en de ringmaat + naam was vet gedrukt,dit bracht mij in verwarring had ik met een europese vogelsoort te maken (vogelsoort uit marroko)? De soort is slechts een paar maal gezien als dwaalgast in het zuidelijkste puntje van spanje en daarom betitteld als dwaalgast met daarom de verplichting tot ringen met een europese ring? Ik wist het niet en na veel zoekwerk ben ik er nog steeds niet uit of de soort nu als een inheemse geringd moet worden en aan een wettelijke vastgestelde ringmaat en de daarbij behorende speciale europese ring moet voldoen,ik heb de gok maar niet genomen en de jongen zoals eerder beschreven met "nbvv adviesmaat" 2,7 mm europese ring geringd wat overigens in mijn visie te klein van ringmaat is voor deze soort,ik heb nu vele ,vele jongen geringd in mijn kwekersverleden van allerlij pluimage en van groot naar kleine soorten maar deze jongen waren op de vijfde dag voor mij bijna onmogelijk te ringen met 2,7 mm het is zelfs zo dat er één een beschadigde poot eraan heeft overgehouden en dat kan toch niet de bedoeling en in het welzijn van de vogels zijn Naarmate de jongen ouder werden werd er steeds meer eivoer en zaad aan de jongen gevoerd en werd het levende voer afgebouwd door de oudervogels,ik bood het ze wel aan maar ze regelde dit zelf zo. Zaterdag 15 juni,was het vrij rumoerig in de kooi ,eventjes gekeken en ja hoor de jongen waren uitgevlogen,althans ze deden hun stinkende best. Na enkele dagen zie ik dat de jongen zich steeds beter kunnen verplaatsen. Na ongeveer een week na het uitvliegen zie ik dat de pop het oude nest weer wat aan het opknappen is en dan ook niet veel later zie ik dat het eerste ei van ronde 2 is gelegd. De pop begint zich steeds minder met de jongen te bemoeien en de man neemt eigenlijk de taak volledig opzich. Op een leeftijd van 32 dagen waren de jongen uit ronde 1 zelfstandig . Er volgde nog een ronde 2 en 3 welke mij ook jongen hebben gebracht . Steeds werd het zelfde nest gebruikt na enig reparatiewerk door de pop en alles verliep eigenlijk identiek in alle rondes,enigste verschil is dat ik de overgebleven jongen van ronde 2 en 3 geringd heb met een 2,8 mm ring ,dit na de rotte ervaring vanuit ronde 1. Ik had als proef het eerst geboren jong van ronde 2 nog geringd met 2,7 mm op een leeftijd van 3 dagen oud want dit ging dan wel weer vrij goed ,echter dit jong werd er zonder pardon uitgegooid door de ouders en dat is iets wat zij bij geen enkelt ander jong hadden gedaan,dit alles in ogenschouw genomen kom ik dus op 2,8 mm of 2,9 mm wat goed is te noemen ,als men op de vijfde dag wat de "normale" gangbare ringdag is, wilt ringen.Het is ook bij het ouder worden van de jongen en bij volwassenheid zijnde van de jongen een prima goed sluitende ringmaat die er met geen mogelijkheid op een normale manier is af te halen. De adviesmaat voor deze vogels zou in mijn ogen moeten zijn 2,8 mm of 2,9 mm en op deze maat moet worden vastgesteld. De soort marokkaanse huisgorskweek is een verijking geweest voor mijn kweekervaring , waar ik toch weer trots op ben dat het is gelukt. Insturen voor een oorkonde op de bondsshow in apeldoorn zal zolang er bij mij twijfel blijft bestaan aangaande de juiste kwalificatie van europese soort of niet en de daarbij behorende ringen niet door mij gebeuren. Op zich jammer (voor mij),maar doormiddel van dit kweekverslag met bijbehorende foto's is in ieder geval bewezen dat ze te kweken zijn en er weer een soort op de positieflijst geplaatst kan worden. Op naar de volgende uitdaging.

Auteur en vogelkweker:

A. Bakker te Dordrecht

Fotograaf:

Fam. Bakker

Noot van de auteur:

Op tekst en foto's zit copyright deze mogen dus niet gekopieerd worden!!

Foto's

NB. Wacht eerst voor alle foto's zijn geladen! Als u eerder op een andere foto klikt laad hij niet verder! U ziet dat doordat in de balk onderaan 'Gereed' staat. Dan kunt u op een andere foto klikken!

Terug